خرما و دیابت
توضیحات:
-
به نام خدا
خرما میوه شیرین و دوست‌داشتنی مخصوصاً برای ما ایرانی‌ها است. ترکیب میوه درخت نخل و چایی میان وعده خوشمزه و دل‌چسبی خواهد بود. افراد دیابتی به دلیل شیرین بودن این میوه میل زیادی برای خوردن آن دارند، اما مصرف انواع خرما با بیماری دیابت پارادوکس عجیبی را در ذهن مخاطب ایجاد می‌کند. آیا می‌دانید که مصرف این میوه بهشتی برای بیماران دیابتی مفید است یا مضر؟ اثرات خرما بر دیابت چیست؟ با ما همراه باشید که با اثرات این میوه بر سلامت افراد دیابتی بیشتر آشنا شوید.
اثرات خرما بر دیابت
خرما ماده غنی از مواد مغذی و مواد معدنی است، اما به دلیل شیرین بودن آن مصرفش برای افراد دیابتی می‌تواند نگران‌کننده باشد. علاوه بر آن خرما سرشار از آنتی‌اکسیدان‌های مهم و محافظ بدن است، اما به دلیل کالری بالایی که به نسبت باقی میوه‌ها دارد مصرف آن باید بااحتیاط صورت گیرد. آیا خرما در رژیم غذایی افراد دیابتی جایی دارد؟ درست است که دیابتی‌ها باید نظارت کافی بر کربوهیدرات دریافتی خود داشته باشند، اما درنهایت پاسخ این سؤال مثبت است. دیابتی‌ها می‌توانند در رژیم خود خرما را قرار دهند و از خواص خرما بر دیابت بهره‌مند شوند.
خرما با نام علمی داكتیلیفر ققنوس علاوه بر قند و کالری بالا حاوی فیبر زیادی است و این ماده سرعت هضم را کاهش می‌دهد و نتیجه آن افزایش قند خون با شیب ملایم خواهد بود. با توجه به نظر کارشناسان بیماران دیابتی در صورت داشتن رژیم سالم مجاز به مصرف 2 تا 3 عدد خرما در روز هستند. باید اشاره کنیم که در هر 100 گرم خرما بدون هسته حدود 314 کالری، 72 گرم کربوهیدرات، 64 گرم قند و 6.44 گرم فیبر وجود دارد، پس حتماً نظارت کافی بر مصرف آن داشته باشید.
شاخص گلسیمی یا شاخص قند خون
اندازه‌گیری شاخص قند خون خوراکی‌ها برای دیابتی‌ها بسیار مهم است. طبق توضیح شاخص قند خون (GI) غذاها و مواد خوراکی که قند خون را با سرعت بیشتری بالا می‌برند از ضریب GI بالاتری برخوردارند. طبق شاخص‌ها و آزمایشات انجام‌شده غذاهایی که ضریب GI آن‌ها زیر 55 است، ریسک کمتری برای افراد دیابتی دارد، اما مشورت با پزشک همیشه باید اولویت دریافت اطلاعات در مورد خوراکی‌ها باشد.
شاید برایتان جالب باشد که بدانید شاخص GI خرما عدد تقریبی 44 است و از حد خطر 55 کمتر است که نشان‌دهنده این خواهد بود که خرما از خطر کمتری برای افراد دیابتی برخوردار است. لازم به ذکر است که نباید هیچ‌گاه حد اعتدال در خوردن مواد غذایی را فراموش کنید. هر ماده غذایی بی‌خطر در صورت مصرف بی‌رویه می‌تواند خطرساز شود.
مواد مغذی خرما و تأثیر آن بر دیابت
وجود مواد مغذی از دیگر دلایل خرما بر دیابت است. خرما میوه کوچک و شیرین از مواد مغذی و آنتی‌اکسیدان‌های زیادی تشکیل‌شده است. هرکدام از این مواد خواص و تأثیرات خاصی بر سلامت افراد دیابتی دارد. در ادامه به تأثیرات مثبت هرکدام از مواد مغذی خرما پرداخته‌ایم.
فیبر و کنترل قند خون
طی تحقیقات انجام‌شده جذب فیبر برای کنترل قند خون دیابتی‌ها مؤثر است و از افزایش قند خون جلوگیری می‌کند. خرما منبع غنی فیبر است و این بدان معنا خواهد بود که در عین شیرین بودن سرعت افزایش قند خون را کاهش می‌دهد. علاوه بر آن فیبرها باکتری‌های مفید روده را افزایش می‌دهد و عملکرد روده را تقویت می‌کنند.
منیزیم
افراد مبتلا به دیابت در معرض ابتلا به فشارخون نیز هستند. منیزیم موجود در خرما نقش مؤثری در کاهش ریسک ابتلا به این بیماری دارد. علاوه بر آن افرادی مبتلا به دیابت نوع دو غالباً میزان کمی منیزیم در بدن دارند، اما منیزیم برای دیابتی‌ها مفید است. مصرف دو عدد خرما حدود 8 درصد نیاز زنان و 6 درصد نیاز مردان به منیزیم را تأمین می‌کند. همچنین خرما با تأمین منیزیم موردنیاز بدن ریسک ابتلا به دیابت را کاهش می‌دهد.
پتاسیم
همان‌طور که گفته شد نگرانی از ابتلا به فشارخون در بیماران دیابتی وجود دارد، پتاسیم ماده مفید برای تنظیم فشارخون به‌حساب می‌آید. همچنین محققان به این نتیجه دست پیدا کردند که افرادی که میزان پتاسیم خون آن‌ها کم است میزان بیشتری گلوکز در خون آن‌ها مشاهده می‌شود. خوردن دو عدد خرما به میزان 13 درصد نیاز زنان و 10 درصد نیاز مردان به پتاسیم را تأمین می‌کند.
آنتی‌اکسیدان‌ها مدافع بدن در مقابل التهاب
اگر دقت کرده باشید افراد دیابتی غالباً دچار تورم در بدن خود هستند. خرما حاوی آنتی‌اکسیدان پلی فنول است که از آسیب به سلول‌های بدن جلوگیری کرده، همچنین خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی عروقی را کاهش می‌دهد و مهم‌ترین تأثیر آن کاهش التهاب بدن است.
فیتواستروژن‌ها
خرماهای خشک ( بدون شهد) دارای بالاترین فیتواستروژن در میان بقیه میوه‌ها هستند. فیتواستروژن‌ها موادی هستند که به‌صورت طبیعی در بدن وجود دارند و تحقیقاتی مبنی بر تأثیر مثبت آن‌ها بر کنترل قند خون وجود دارد. همچنین این ماده بر کاهش مقاومت به انسولین در افراد دیابتی نقش زیادی دارد.
منگنز
از دیگر اثرات خرما بر دیابت به دلیل وجود منگنز در خرما است. منگنز ماده معدنی ضروری برای بدن به‌شمار می‌رود. میزان نیاز بدن به این ماده کم است، اما در صورت عدم وجود این ماده مشکلات جدی ایجاد خواهد شد. محل تجمع منگنز در پانکراس خواهد بود که نقش آن تولید انسولین است. در صورت کاهش منگنز فرد دچار کمبود تحمل میزان گلوکز خواهد شد. متأسفانه این عارضه به‌صورت خاموش اتفاق می‌افتد و در همان ابتدا افزایش میزان قند خون ناشی از کمبود منگنز قابل‌تشخیص نیست. نکته قابل‌توجه در مصرف خرما کاهش ریسک ابتلا به دیابت نوع دوم خواهد بود؛ چراکه خرما حاوی منگنز موردنیاز بدن است.
کلام آخر
با شنیدن اسم دیابت اغلب افراد به این فکر میافتند که افراد مبتلابه این بیماری ممنوعیت حتمی نسبت به خوردن خوراکی‌های شیرین دارند، اما این تصور اشتباه است. خرما یکی از خوراکی‌های شیرین به‌شمار می‌رود که در عین شیرین بودن می‌تواند اثرات مثبتی بر بدن افراد دیابتی بگذارد. در مقاله بالا به توضیح اثرات خرما بر دیابت و دلایل آن پرداختیم. با توجه به نکات گفته‌شده درصورتی‌که به دیابت مبتلا هستید و می‌خواهید خرما را در رژیم غذایی خود قرار دهید بهتر است با پزشک معالج خود مشورت کنید.